Pomnik Synom Ziemi Sanockiej Poległym i Pomordowanym za Polskę znajduje się w centrum Sanoka - na placu świętego Jana. Ta wyjątkowa rzeźba upamiętnia mieszkańców Sanoka i pobliskich, okolicznych miejscowości, którzy zginęli, albo zostali zamordowani podczas II wojny światowej.
Pomysł stworzenia tego typu monumentu pojawił się tuż po zakończeniu wojny. Zrealizowano go jednak dopiero po roku 1989.Projekt Pomnik Synom Ziemi Sanockiej Poległym i Pomordowanym za Polskę wykonał profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, Jan Tutaj. Rzeźbę odsłonięto i oddano do użytku w Święto Niepodległości 11 listopada 2005 r.
Na postumencie widnieje napis upamiętniający zmarłych i zamordowanych podczas wojny. Brzmi on niczym dedykacja: „Synom Ziemi Sanockiej Poległym i Pomordowanym za Polskę”. Na lewym krańcu stylizowanego krzyża, jaki tworzy pomnik, jest umieszczony herb Sanoka, natomiast na prawym jego krańcu znajduje się godło Polski. Na środku umieszczono 37 odlanych w brązie tablic, mających przypominać miejsca walk w czasie II wojny światowej, a także ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych, poza tym także ofiary zbrodni katyńskiej i zbrodni dokonanych przez UPA.
U stóp tego pomnika umieszczono urny z ziemią, pochodzącą z miejsc bitewnych. Dziś miejsce położenia monumentu jest szczególne dla Sanoczan - to właśnie pod nim są obchodzone uroczystości państwowe i patriotyczne.
