Kościół archiprezbiterialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, popularnie nazywany jest kościołem Mariackim i jest największym, i najważniejszym, po Katedrze Wawelskiej kościołem Krakowa. Zbudowany na przełomie XIV i XV wieku na fundamentach poprzedniego kościoła. Świątynia wciąż była rozbudowywana. W XIV wieku powstało prezbiterium, następnie obniżono mury naw bocznych, by w magistralnych wprowadzić duże okna. W XV wieku w wyniku trzęsienia ziemi sklepienie zostało zniszczone. W tym samym czasie dobudowano kaplice boczne, podwyższono wieżę północną i pokryto ją hełmem (w XVII wieku umieszczono na nim złoconą koronę). Pod koniec tego okresu świątynia zyskała Ołtarz Wielki autorstwa Wita Stwosza. Świątynia uzyskała późnobarokowe wnętrze oraz kruchtę w XVIII wieku. Na początku XIX wieku powstał plac Mariacki w miejscu przykościelnego cmentarza oraz zmieniono wnętrze na styl neogotycki. Organy pojawiły się już w 1399 roku. Aktualny instrument jest efektem wielu rozbudowywań i przebudowań. Oprócz głównych organów znajdują się tu jeszcze dwa instrumenty: organy Kazimierza Żebrowskiego w prezbiterium z 1912 roku oraz organy Tomasza Falla w nawie południowej z 1898. Od 1962 roku posiada tytuł bazyliki mniejszej.