Związek powstał by propagować rozwój ekonomiczny i oświatowy równocześnie kultywując tradycje regionu. Dopuszczał do organizacji nie tylko rodowitych Podhalan ale także ludzi zainteresowanych ideą. Związek zajmował się organizacją sympozjów naukowych, sprzedawano maszyny rolnicze, prowadzono akcje oświatowe, itp, a to wszystko w różnych miejscowościach. W czasie okupacji związek działał w ukryciu, co wcale nie zmieniło się po wojnie. Oficjalna reaktywacja nastąpiła w 1959 roku i od tego czasu oranizowano zjazdy regularnie.

Związek Podhalan funkcjonuje na obszarze całej Góralszczyzny Polskiej we wszystkich 12 subregionach. Tworzą go dzisiaj Górale: Podhalańscy, Babiogórscy, Czadeccy, Orawscy, Śląscy, Pienińscy, Sądeccy – Biali i Czarni, Spiscy, Zagórzańscy, Żywieccy i Kliszacy. Kilka tysięcy członków ZP skupionych jest w ponad 70 oddziałach. Większość oddziałów posiada sztandar związkowy. Niemal przy każdym z oddziałów działa zespół regionalny. Od 1973 roku oficjalną siedzibą Związku jest Dom Podhalański im. Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Władysława Orkana w Ludźmierzu, gdzie odbywają się zjazdy i inne uroczystości. Natomiast sekretariat znajduję się w Nowym Targu.