Atrakcyjna Wielkopolska: Rogalin
Rogalin leży 20 km na południe od Poznania, nad rzeką Wartą. Miejscowość znana jest głównie z zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego hrabiów Raczyńskich. Barokowo-klasycystyczny pałac z galerią malarstwa oraz rozległym ogrodem w stylu francuskim, kościół z mauzoleum oraz pomnikowe dęby rogalińskie – wszystko to zobaczyć możemy w jednym miejscu. W Rogalinie.
Pierwsze wzmianki o Rogalinie pochodzą z XIII w. W 1589 r. Rogalin został nabyty przez Eliasza Arciszewskiego, teologa ariańskiego, zaś w drugiej połowie XVIII w. wieś przeszła w ręce Kazimierza Raczyńskiego - starosty generalnego Wielkopolski i marszałka koronnego. Na przełomie XVIII i XIX w. Raczyńscy wybudowali tam barokowo-klasycystyczny pałac, a następnie kaplicę (1817-1820), w której podziemiach znajduje się mauzoleum.
W 1848 roku,podczas Wiosny Ludów, w Rogalinie znajdował się jeden z głównych obozów powstańców, operujących między Stęszewem a Kórnikiem. W 1848 roku pod Rogalinem odbyła się bitwa kończąca istnienie Rzeczypospolitej Mosińskiej. W 1910 r. powstał budynek galerii, w którym Edward Aleksander Raczyński udostępnił publiczności swoją kolekcję malarstwa europejskiego i polskiego przełomu XIX i XX w. Wśród eksponatów znajduje się największy obraz Jana Matejki - Dziewica Orleańska. Przed II wojną światową, kolekcja ta była uważana za najlepszy zbiór malarstwa współczesnego na ziemiach polskich.
Po wojnie zespół pałacowo-parkowy był przez wiele lat zaniedbany. Doraźne remonty przeprowadzono w latach 1975-2000, ale wciąż tylko część wnętrz była dostępna dla zwiedzających. Dopiero w latach 2007-2009 oraz 2013-2015 dokonano kompleksowej rewaloryzacji i modernizacji pałacu, która umożliwiła wyposażenie pozostałych wnętrz i udostępnienie zwiedzającym całego pałacu.
Warto wiedzieć także o tym, że ostatni właściciel majątku Rogalin, Edward Bernard Raczyński, pod koniec 1990 r. założył Fundację im. Raczyńskich w Poznaniu i przekazał jej pałac i park w Rogalinie, Galerię Rogalińską przy Muzeum Narodowym oraz przysługujące mu prawa do ziem otaczających pałac i park.
Będąc w Rogalinie wato odwiedzić także Kościół św. Marcelina i Mauzoleum Raczyńskich. Kościół ukończony w 1820 roku nosi wezwanie św. Marcelina na cześć Marcelego Lubomirskiego, kuzyna fundatora, poległego podczas oblężenia Sandomierza w 1807 roku. Wzorem dla kościoła była świątynia rzymska z I w. p.n.e. w Nimes, we Francji. Kościół ma dwie kondygnacje - górna pełniła funkcję kaplicy pałacowej i wyposażono ją w ołtarz z 1832 roku wraz z antepedium projektu Franciszka Lanciego. Po lewej stronie znajduje się płaskorzeźba z marmuru z 1880 roku przedstawiająca Marię z Krasińskich Raczyńską, pierwszą żonę Edwarda Aleksandra, z dwojgiem dzieci.
Dolna część kościoła pełni rolę mauzoleum rodu Raczyńskich. Spoczywa w nim m.in. ciało hrabiego Edwarda Bernarda Raczyńskiego, który w latach 1979-1986 był prezydentem RP na uchodźstwie, a także jego córka Wanda Dembińska z mężem rotmistrzem Ryszardem Dembińskim. Spoczywa tam także Konstancja i Roger Raczyńscy oraz serce fundatora świątyni Edwarda Raczyńskiego
Co jeszcze warto zobaczyć w Rogalinie? Niezwykle ciekawe miejsce znajduje się nad brzegiem Warty (w tzw. starorzeczu Warty). Rosną dęby rogalińskie (dąbrowa rogalińska) – pomniki przyrody. Jest to największe w Europie skupisko pomnikowych dębów, położone na terenie Rogalińskiego Parku Krajobrazowego, które liczy sobie ok. 2000 dębów, z których najpotężniejsze mają pnie o obwodzie sięgającym 9 m, a wszystkie o obwodzie pow. 2 m są chronione.
Najsłynniejsze z nich to Lech, Czech i Rus, mające ok. 700 lat. Przed badaniami dendrochronologicznymi ich wiek oceniano na blisko 1000 lat. Najnowsze badania Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku wykazały, że Dąb Rus ma ok. 800 lat i jest najstarszym dębem w Polsce. Na rogalińskich dębach żyje także będący pod ochroną kozioróg dębosz.
Poszukaj noclegu w okolicy
W 1848 roku,podczas Wiosny Ludów, w Rogalinie znajdował się jeden z głównych obozów powstańców, operujących między Stęszewem a Kórnikiem. W 1848 roku pod Rogalinem odbyła się bitwa kończąca istnienie Rzeczypospolitej Mosińskiej. W 1910 r. powstał budynek galerii, w którym Edward Aleksander Raczyński udostępnił publiczności swoją kolekcję malarstwa europejskiego i polskiego przełomu XIX i XX w. Wśród eksponatów znajduje się największy obraz Jana Matejki - Dziewica Orleańska. Przed II wojną światową, kolekcja ta była uważana za najlepszy zbiór malarstwa współczesnego na ziemiach polskich.
Po wojnie zespół pałacowo-parkowy był przez wiele lat zaniedbany. Doraźne remonty przeprowadzono w latach 1975-2000, ale wciąż tylko część wnętrz była dostępna dla zwiedzających. Dopiero w latach 2007-2009 oraz 2013-2015 dokonano kompleksowej rewaloryzacji i modernizacji pałacu, która umożliwiła wyposażenie pozostałych wnętrz i udostępnienie zwiedzającym całego pałacu.
Warto wiedzieć także o tym, że ostatni właściciel majątku Rogalin, Edward Bernard Raczyński, pod koniec 1990 r. założył Fundację im. Raczyńskich w Poznaniu i przekazał jej pałac i park w Rogalinie, Galerię Rogalińską przy Muzeum Narodowym oraz przysługujące mu prawa do ziem otaczających pałac i park.
Będąc w Rogalinie wato odwiedzić także Kościół św. Marcelina i Mauzoleum Raczyńskich. Kościół ukończony w 1820 roku nosi wezwanie św. Marcelina na cześć Marcelego Lubomirskiego, kuzyna fundatora, poległego podczas oblężenia Sandomierza w 1807 roku. Wzorem dla kościoła była świątynia rzymska z I w. p.n.e. w Nimes, we Francji. Kościół ma dwie kondygnacje - górna pełniła funkcję kaplicy pałacowej i wyposażono ją w ołtarz z 1832 roku wraz z antepedium projektu Franciszka Lanciego. Po lewej stronie znajduje się płaskorzeźba z marmuru z 1880 roku przedstawiająca Marię z Krasińskich Raczyńską, pierwszą żonę Edwarda Aleksandra, z dwojgiem dzieci.
Dolna część kościoła pełni rolę mauzoleum rodu Raczyńskich. Spoczywa w nim m.in. ciało hrabiego Edwarda Bernarda Raczyńskiego, który w latach 1979-1986 był prezydentem RP na uchodźstwie, a także jego córka Wanda Dembińska z mężem rotmistrzem Ryszardem Dembińskim. Spoczywa tam także Konstancja i Roger Raczyńscy oraz serce fundatora świątyni Edwarda Raczyńskiego
Co jeszcze warto zobaczyć w Rogalinie? Niezwykle ciekawe miejsce znajduje się nad brzegiem Warty (w tzw. starorzeczu Warty). Rosną dęby rogalińskie (dąbrowa rogalińska) – pomniki przyrody. Jest to największe w Europie skupisko pomnikowych dębów, położone na terenie Rogalińskiego Parku Krajobrazowego, które liczy sobie ok. 2000 dębów, z których najpotężniejsze mają pnie o obwodzie sięgającym 9 m, a wszystkie o obwodzie pow. 2 m są chronione.
Najsłynniejsze z nich to Lech, Czech i Rus, mające ok. 700 lat. Przed badaniami dendrochronologicznymi ich wiek oceniano na blisko 1000 lat. Najnowsze badania Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku wykazały, że Dąb Rus ma ok. 800 lat i jest najstarszym dębem w Polsce. Na rogalińskich dębach żyje także będący pod ochroną kozioróg dębosz.
Poszukaj noclegu w okolicy
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
