Bartoszyce - co warto tam zwiedzać?

Pobieżny rzut oka na Bartoszyce może okazać się mylący, gdyż łatwo stwierdzić, że to miasteczko jak każde inne. Jeżeli masz na myśli wyjątkowy klimat i atmosferę historii, to w takim wypadku przyznajemy rację. Bartoszyce mają bowiem XIII-wieczny rodowód, o czym świadczy wiele miejscowych zabytków.

Co warto zobaczyć w Bartoszycach?

Poznając jakieś miejsce, najczęściej zaczynamy od jego najstarszej części. Szukamy malowniczych widoków, śladów przeszłości i staramy się wyobrazić sobie, jak wyglądało kilkadziesiąt czy nawet kilkaset lat wcześniej. Co znajdowało się w miejscu, gdzie teraz mieści się sklep z pamiątkami lub kawiarnia? Zwiedzając bartoszyckie Stare Miasto przekonasz się, jak wyglądało na przełomie XIX i XX wieku – zaświadczą o tym dawne mieszczańskie kamieniczki, które otaczają rynek. Jeszcze starsze są budynki spichlerzy, powstałe w wieku XVIII, gdy miasto było ważnym ośrodkiem handlu zbożem. Zobaczysz je przy ulicach Bema oraz Strzeleckiego, obecnie się siedzibami urzędów.

Mimo że wymienione budynki nie należą do najstarszych w mieście, to zachowują dawny układ urbanistyczny. Są również chronione przez konserwatora zabytków. Po spacerze, czas poznać najważniejsze zabytki Bartoszyc! Należą do nich między innymi:

• Brama Lidzbarska, będąca pamiątką po czasach, gdy Bartoszyce były opasane murem obronnym. Wybudowano ją w 1468 roku, a później kilkakrotnie przebudowywano. Efektem wprowadzonych zmian są na przykład niewielkie okienka, widoczne od strony ulicy Starzyńskiego. W bramie znajdują się również dwa zabytkowe dzwony – z 1517 i 1767 roku. Warto wiedzieć, że w wieku XIX Brama Lidzbarska pełniła funkcje więzienia.

• Kamienne baby, tzw. bartki. Są to dwa kamienne posągi, które umieszczono u zbiegu ulic Marii Curie-Skłodowskiej i Bohaterów Warszawy, należące do najstarszych świeckich zabytków Bartoszyc. Mają około tysiąc lat! Badacze stwierdzili, że są to pomniki postawione przez jedno z pruskich plemion, chociaż nie wiadomo kogo mogą upamiętniać. Najbardziej prawdopodobna jest hipoteza, że bohaterskich wojowników – raczej nie bogów, gdyż Prusowie nie mieli w zwyczaju wznoszenia posągów swym bóstwom.

• Kościół św. Jana Ewangelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej znajduje się niedaleko bartoszyckiego rynku i jest najstarszą budowlą sakralną w mieście. Jego budowa mogła się rozpocząć już w latach 30. XIV wieku, chociaż brakuje na to potwierdzenia. Obecny kształt świątynia zyskała w roku 1732, gdy wzniesiono wieżę, zachowano jednak oryginalny kształt bazyliki. Kościół ma wysoką nawę główną i dwie znacznie niższe nawy boczne, na przestrzeni lat dobudowano też kilka kaplic. Wewnątrz można zobaczyć między innymi ogromny późnogotycki krucyfiks, noszący ślady uszkodzenia po uderzeniu pioruna, oraz płaskorzeźby z terakoty, będące wizerunkami św. Małgorzaty i św. Katarzyny. Na wyposażeniu znajdują się też XVII-wieczne organy, wykonane przez Wernera z Elbląga. Ich brzmienie można usłyszeć na przykład podczas koncertów, jakie od czasu do czasu organizowane są w Bartoszycach.

• Gotycki kościół św. Jana Chrzciciela, wybudowany w XV wieku. Wewnątrz znajduje się wiele zabytków sztuki sakralnej, w tym barokowe ołtarzowe rzeźby przedstawiające Pasje, figury proroków oraz ambona z 1706 roku. Niektórzy przypuszczają, że kościół wybudowano w miejscu dawnej kaplicy zamkowej, którą zburzono wraz z warownią.

• Neogotycki kościół św. Brunona, znajdujący się przy ulicy Kętrzyńskiej. Dzięki temu, że niemal nie ucierpiał podczas wojny, zachowało się jego XIX-wieczne oryginalne wyposażenie. Ciekawostkę stanowi fakt, iż przez wiele lat był wykorzystywany zarówno przez katolików, jak też grekokatolików, dopóki ci drudzy nie doczekali się własnej świątyni.

Spływ Łyną w Bartoszycach. Tego musisz spróbować!

Bartoszyce położone są nad brzegiem rzeki Łyny, będącej jednym z ważniejszych szlaków kajakowych w regionie. Jest niezwykle różnorodna, więc można dopasować trasę do swoich umiejętności. Liczne zakola a także miejscami strome i skaliste brzegi stanowią miłe urozmaicenie mijanych krajobrazów. Szlak wiedzie też przez lasy oraz warmińskie pola i łąki, dodatkową atrakcję stanowią powalone drzewa a także podwodne głazy, na które trzeba uważać podczas spływu.

Kajaki można zwodować w Lidzbarku Warmińskim, skąd należy kierować się do wsi Wojdyty. Początek trasy jest dość spokojny, ale zaraz za miejscowością nurt się ożywia, co jest zasługą znajdującej się tam elektrowni. Najciekawszy moment spływu to przełom Łyny koło wsi Ardapy, gdzie zaczynają się urwiste brzegi. Kolejne punkty na trasie to Bartoszyce, Sępopol oraz Stopki.

Planując taką atrakcję można skorzystać ze zorganizowanej wyprawy lub wypożyczyć kajaki na indywidualny spływ. Osobom, które dopiero zaczynają swoją przygodę, polecamy jednak skorzystanie z usług sprawdzonej firmy.