Tradycje świąteczne w różnych regionach Polski
Okres Świąt Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas dla każdego z nas. Pierwsza gwiazdka, odpowiednia liczba potraw na świątecznym stole, dzielenie się opłatkiem oraz wspólne śpiewanie kolęd. Każdy region Polski posiada swoje własne, niezwykłe tradycje świąteczne. Zobaczmy, jakie zwyczaje wyróżniają dane regiony. Jakie są podobieństwa, a jakie różnice? Które zwyczaje przetrwały do dziś?
Dawniej na Lubelszczyźnie okres Świąt Bożego Narodzenia nazywano Godnimi Świętami lub Godami. W Dzień Wigilijny kolędnicy chodzili od domu do domu, składając świąteczne życzenia. Gospodynie gotowały nieparzystą liczbę potraw. Wyjątkowo mogło ich być 12 - liczba Apostołów. Na stole znalazł się m.in: barszcz z uszkami, kapusta z grochem, pierogi, kutia, ryba, kompot z suszonych jabłek i śliwek. Formą świątecznej dekoracji były przede wszystkim pająki, wykonane z bibułu, słomy i fasoli, zawieszane były u sufitu. W kącie stawiano snopek żyta, owsa, czy pszenicy, nazywany królem. W każdym domu wieczerzę wigilijną rozpoczynano, gdy na niebie pojawiła się pierwsza gwiazdka. Obowiązkowo należało również zostawić jedno wolne nakrycie - przeznaczone dla dusz zmarłych lub niespodziewanego gościa. Które zwyczaje przetrwały do dzisiaj? Z pewnością wspólna modlitwa i łamanie się opłatkiem. Zwyczaj wolnego miejsca przy stole oraz określona liczba potraw również nadal są praktykowane. Dawne dekoracje świąteczne zastąpiła choinka, pojawiły się również prezenty. Kolędnicy kolędują przeważnie drugiego dnia świąt - w Szczepana. Co ciekawe opłatek oraz resztki jedzenia dawane są również zwierzętom.
Zapraszamy do zapoznania się z atrakcyjnymi noclegami na Lubelszyźnie: Noclegi na Lubelszczyźnie
Jakie zwyczaje świąteczne spotkamy w Wielkopolsce? Porą, o której tradycyjnie zasiada się do stołu jest pojawienie się pierwszej gwiazdki. Domownicy dzielą się opłatkiem i składają sobie świąteczne życzenia. Czerwone opłatki dodawane są do resztek potraw, którymi karmione sa zwierzęta. Potrawy podawane podczas kolacji mało różnią się od tych, które gotowano niegdyś. W wielkopolskich domach na stołach wigilijnych znajdziemy m.in: kluski, zupę owocową, kapustę z grochem, śledzie, pierniki, makowca, kompot z suszonych śliwek. Dawniej po wigilijnej kolacji domy odwiedzał gwiazdor, któremu towarzyszyła ubrana na biało gwiazdka. Dzwonkiem zawiadamiali o swoim przyjściu, dzieciom wręczali prezenty. Takie postacie w wielkopolskich domach pojawiają się niestety coraz rzadziej. Warto wspomnieć również o herodach - grupie kolędników, która wędrowała od domu do domu odgrywając scenki i otrzymując za to poczęstunek, lub niewielkie sumy pieniędzy. Kolędników wielkopolskich wyróżnia fakt, iż wśród nich nie odnajdziemy postaci zwierząt.
Planujecie święta w Wielkopolsce? Sprawdź atrakcyjne oferty noclegowe: Noclegi w Wielkopolsce
Podobnie jak w innych regionach Polski, również na Mazowszu przed rozpoczęciem kolacji domownicy odczytują fragment z Pisma Świętego, dzielą się opłatkiem oraz składają sobie życzenia. Dawniej w okresie świątecznym na Mazowszu często wróżono: z chmur, siana, czy wizyty sąsiadów. W izbach stawiano drzewka choinkowe, pieczono pierniki. Ważna była nie tylko liczba potraw, ale również liczba osób przy stole - nieparzysta liczba wróżyła nieszczęście. Na kolację zapraszano więc biednych lub służbę. Stąd też narodził się zwyczaj zostawiania pustego miejsca przy wigilijnym stole. Ciekawą tradycją w Warszawie i na Mazowszu był również zwyczaj obsypywania się owsem. Do tradycyjnych mazowieckich potraw zaliczyć można m.in: kapustę z grochem i grzybami, kluski z makiem, barszcz grzybowy, zupę z suszonych owoców, ryby, pierogi z kapustą i grzybami.
Jakie zwyczaje świąteczne wiążą się z Podhalem? Niestety wiele z nich nie przetrwało do dziś. W Wigilię obowiązywał ścisły post. Był to dzień, w którym mieszkańcy kąpali się w wodzie z pieniędzmi, do zwierząt zaś szli ubrani grubo, co miało spowodować, że będą one chowały się zdrowo. W Wigilię Bożego Narodzenia przynoszono do domu mojkę czyli choinkę, w kącie izby stawiano snop zboża. Ciekawym zwyczajem był fakt, iż młodzi kawalerowi odwiedzali domy swych wybranek rzucając ich przy tym zbożem lub bobem. Pierwszy i drugi dzień świąt był czasem poświęconym rodzinie. Wtedy powstrzymywano się od jakiejkolwiek pracy, spędzając czas przy wspólnym kolędowaniu.
Zobaczcie już dziś nasze oferty noclegowe na Podhalu: Noclegi na Podhalu
Jakie są małopolskie tradycje bożonarodzeniowe? Tradycją wyróżniającą ten region jest budowanie szopek krakowskich. Co roku, od 1937, na Rynku Głównym w Krakowie swoje piękne dzieła prezentują szopkarze. W Krakowie odbywają się również targi bożonarodzeniowe, podczas których kupić możemy niezliczoną ilość świątecznych produktów. Dawniej popularną ozdobą w Małopolsce była wieszana w domu podłaźniczka. Dziś dużą popularnością cieszą się ręcznie wykonane i zdobione bombki, nazywane w Małopolsce bańkami. Wigilijny stół obowiązkowo nakryty musi być białym obrusem, pod nim kładzie się siano. Należy pamiętać również o nakryciu dla niespodziewanego gościa. Do tradycyjnych małopolskich potraw zaliczymy: czerwony barszcz z uszkami, żurek, kapustę z grzybami, pierogi, ryby oraz kluski z makiem. W Małopolsce prezenty, oprócz Mikołaja, przynosi również Aniołek, Gwiazdka lub Dzieciątko Jezus.
Zobacz najlepsze noclegi w Małopolsce:
Komentarze
