Atrakcje
- Układ urbanistyczny osady Janów Podlaski - obejmuje siatkę ulic i placów wraz z dominantami architektonicznymi oraz jego panoramą.
- Zespół pokatedralny – w skład którego wchodzą: murowany barokowy kościół p.w. Św. Trójcy z lat 1714 – 1735, dzwonnica murowana z 1745 r., murowany gmach Seminarium z połowy XVIII w - obecnie Zespół Szkół i murowane ogrodzenie.
- Pozostałość zespołu dawnego zamku biskupiego – w skład którego wchodzą: murowany zamek biskupi z lat 1770 - 1780, pozostałość obudowań ziemnych z fosą i podjazdem z końca XVIII w., grota biskupa Adama Naruszewicza (z kamienia polnego) z 1796 r., park krajobrazowy.
- Kościół murowany p.w. św. Jana Chrzciciela w stylu klasycystycznym z lat 1790 - 1801, dzwonnica w stylu bizantyjskim murowana z 1874 r.
- Murowana kaplica cmentarna p.w. św. Rocha z II połowy XIX w.
- Plebania murowana z końca XIX w.
- Założenie parkowo przestrzenne w Janowie Podlaskim - Wygoda I połowa XIX w. w skład którego wchodzi zespół stajni autorstwa Henryka Marconiego: stajnia Czołowa murowana z 1885 r., stajnia Zegarowa murowana z 1841 r., stajnia Woroncowska murowana z 1885 r., stajnia Wyścigowa murowana z 1848 r., brama wjazdowa murowana z około 1840 r., założenie parkowe z XVIII - XX w.
- Park Krajobrazowy "Podlaski Przełom Bugu" powstał w celu ochrony unikalnych walorów przyrodniczych i historycznych fragmentu lewobrzeżnej doliny Bugu. Głównym jego walorem jest nie poddana regulacji rzeka, płynąca meandrami. Jej szeroka pradolina z licznymi starorzeczami wytworzyła optymalne warunki dla występowania bogatej szaty roślinnej, gdzie schronienie znajduje wiele rzadkich i ginących ptaków: orlik krzykliwy, puchacz czy bocian czarny. Wśród roślin objętych ochroną występuje tu szczególnie cenne stanowisko parzydła leśnego, czy bogata gama storczyków.
- Rezerwat przyrody "Łęg Dębowy" powstał w celu zachowania łęgu dębowego z licznymi drzewami pomnikowymi i rzadkimi roślinami runa. Teren rezerwatu porastają potężne 150-letnie dęby szypułkowe, a także rośliny objęte całkowitą ochroną gatunkową, np. wawrzynek wilczełyko, grążel żółty, mieczyk dachówkowaty czy też storczyk szerokolistny.
- Pomniki przyrody - lipa drobnolistna na terenie przykościelnym parafii pw. Św. Trójcy w Janowie Podlaskim oraz 6 dębów szypułkowatych zlokalizowanych w Stadninie Koni oraz głaz narzutowy na uroczysku "Sachalin". Oba rezerwaty przyrody stanowią doskonałe warunki do wypoczynku, rekreacji oraz turystyki pieszej.
Historia
Początki Janowa Podlaskiego sięgają roku 1423, kiedy to odnotowano w źródłach istniejącą tu wieś pod nazwą Porchów. Darowana ówczesnym biskupom łuckim przez Wielkiego Księcia Litewskiego w 1465 r. otrzymała status miasta i od jego imienia nazwana Janowem. Zapoczątkowało to jej rozwój i dostatek na wiele stuleci. Świadectwem bytności w Janowie biskupów łuckich rezydujących na zamku biskupim są liczne zabytki kultury sakralnej.
Stadnina janowska powstała w 1817 r. po kongresie wiedeńskim na wniosek Rady Administracyjnej Królestwa Kongresowego Polski za zgodą cara Aleksandra I, jako pierwsza na ziemiach polskich stadnina państwowa. Po powstaniu styczniowym 1863 r., w którym udział brało kilkunastu janowskich masztalerzy, odebrano kierownictwo stadniny polskim hodowcom i aż do wybuchu pierwszej wojny światowej stadniną kierowali urzędnicy carscy, bezpośrednio podporządkowani zarządowi stadnin państwowych w Petersburgu. W 1914 roku konie janowskiej stadniny zostały ewakuowane w głąb carskiej Rosji i ślad po nich zaginął. Po zakończeniu wojny stadninę odtworzono, gromadząc w Janowie Podlaskim wszystkie konie uratowane z działań wojennych, z różnych źródeł i różnych ras, rokujące nadzieje, że mogą być materiałem hodowlanym potrzebnym do odbudowy hodowli koni w Polsce. Z czasem pozostały tu jedynie pozostały konie czystej krwi arabskiej i półkrwi angloarabskiej. Po okresie kampanii wrześniowej 1939 r. znów trzeba było odbudowywać hodowlę, gdyż ponad 80% janowskich koni zaginęło. W 1944 r. Niemcy zarządzili ewakuację stadniny w głąb Niemiec. W sześć lat później udało się sprowadzić janowskie konie do Polski. Od 1969 roku rokrocznie na terenie stadniny organizowane są dla kupców zagranicznych aukcje na konie arabskie ze stadnin chowających konie tej rasy tzn.: z Janowa Podlaskiego, Michałowa, Kurozwęk i Białki, poprzedzone narodowym czempionatem konia arabskiego Polski.
Położenie
Janów Podlaski leży północno-wschodniej części województwa lubelskiego, w powiecie bialskim, w rejonie o wyjątkowo atrakcyjnych i zróżnicowanych walorach środowiska przyrodniczego, o czym decyduje przede wszystkim rzeka Bug i jej liczne starorzecza.
