Bukowe Berdo - przyjemny szlak i piękne widoki
Jak Bieszczady, to oczywiście Połoniny. Ale dziś nie o słynnej Wetlińskiej, czy Caryńskiej, które czarują turystów swoimi atrybutami. Dziś zabieramy Was w miejsce, gdzie matka natura rozgościła się na dobre i urzeka swoją wyjątkowością, a mimo to nadal jest najrzadziej uczęszczaną przez turystów połoniną.
Bukowe Berdo, bo o nim mowa, to długi, bieszczadzki masyw górski zwieńczony przepiękną i rozległą polaną oraz trzema punktami szczytowymi. Z wierzchołków zobaczycie majestatyczny widok na Szeroki Wierch, Rawki, Połoninę Wetlińską i Caryńską, a także Kopę Bukowską czy Krzemień.
Charakterystyka Bukowego Berda
Bukowe Berdo - jeden z najwspanialszych szczytów w Bieszczadach, stanowi część gniazda Tarnicy i Halicza i położone jest na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Grzbiet rozciąga się na prawie 9 km, od miejscowości Bereżki po przełęcz oddzielającą masyw od Krzemienia. Dzięki temu, spacerując grzbietami mamy dużo czasu na kontemplacje dzikiej przyrody, a i odpoczynek w tak niezwykłym miejscu jest jak najbardziej wskazany.
Kulminacje Bukowego Berda
Wierzchołki Bukowego Berda nie są wysokie, ale w zupełności wystarczą, aby podziwiać ultrapiękne panoramy i zachwycić się tym fantastycznym miejscem. Trzy kulminacje Bukowego Berda to:
- Szołtynia (1201 m n.p.m.) - z której odchodzi szlak żółty do Mucznego, krzyżując się jednocześnie ze szlakiem niebieskim z Pszczelin-Widełek;
- Połonina Dźwiniacka (1231 m n.p.m.) o długości około czterech kilometrów;
- Bukowe Berdo (1311 m n.p.m.) - które tworzy podwójny grzbiet ze znajdującym się przy nim Krzemieniem. Jeden z najwyższych, bieszczadzkich szczytów oddzielony jest od Bukowego Berda jedynie Przełęczą Hrebeń (Krzemień).
Stoki Bukowego Berda:
- południowo-zachodni stok schodzi stromo do doliny Trebenowca, która oddziela Szeroki Wierch od masywu Bukowego Berda.
- północno-wschodnie zbocze przechodzi w grzbiety Obnogi, Grandysowej Czuby i Mucznego.
Oprócz Połoniny Dźwiniackiej w okolicach głównej kulminacji na grzbiecie Bukowego Berda rozciągają się jeszcze dwie połoniny - Dydiowska i Łokiecka.
Fenomen Bukowego Berda
Dlaczego Bukowe Berdo to najdziksza połonina, skoro tak bardzo kusi fantastycznymi widokami i uchodzi za jedno z najpiękniejszych miejsc w polskich Bieszczadach? Naszym zdaniem powodów jest co najmniej kilka. Oto niektóre z nich:
- Wycieczka na Bukowe Berdo z najbliższych topowych bieszczadzkich miejscowości to nie lada wyprawa. Czasy wejścia na najwyższy punkt góry, wynoszą co najmniej 3-4 godziny, a trzeba doliczyć jeszcze czasy zejścia. To sprawia, że turyści nastawieni na krótsze wycieczki, bądź niegotowi na tak długie spacery, po prostu z tego szlaku rezygnują. Nie martwcie się - jest na to sposób, ale o tym za chwilę.
- Dojazd do miejscowości Muczne na najprostszy i najkrótszy szlak na Bukowe Berdo nie jest wcale taki łatwy. Aby tam dotrzeć np. z Cisnej należy pokonać 50 km, a z Wetliny prawie 40 km. Najkrótszy dojazd jest z Ustrzyk Górnych i Wołosatem, dlatego planując wycieczkę na Bukowe Berdo, warto wziąć pod uwagę te lokalizacje i dotrzeć tam własnym samochodem.
Czerwone rubiny i inne ciekawostki na Bukowym Berdzie
Dawnym właścicielem góry był Puka i to od tego nazwiska powinna wywodzić się jej nazwa, czyli "Pukowe Berdo". Nazwa "Bukowe" od bieszczadzkiej buczyny, użyta jest prawdopodobnie przez przypadek, gdyż pierwsze mapy tych obszarów stworzyli, nie znający dobrze języka polskiego Austryjacy. Natomiast nazwa "Berdo" wywodzi się od prasłowiańskiego słowa "br'do", które oznacza góra, pagórek, a także stroma góra, przepaść.
Budowe Berdo ma bardzo ciekawą geologię. Skały, które tworzą ten masyw należą do warstw krośnieńskich dolnych fliszu karpackiego. Charakterystyczne ostańce skalne nachylone pod kątem 30-40 stopni w kierunku południowo-zachodnim ciągną się przez około dwa kilometry.
Na wierzchołkach Bukowego Berda występuje unikatowa roślinność naskalna. Bieszczadzki Park Narodowy skorygował nawet szlak niebieski, aby ją dobrze chronić. Należy do niej np. borówczysko bażynowe z bażyną obupłciową, borówkami czarnymi i brusznicą, widłakiem wrońcem, licznymi mchami z płonnikiem zwyczajnym i bielistką siną. Możemy tam również podziwiać liczne odmiany roślin górskich, także alpejskich oraz relikty wschodniokarpackie. Do bardzo rzadko występujących gatunków należą: groszek wschodniokarpacki, turzyca skalna i dacka, dzwonek szerokolistny, a nawet zaraza macierzankowa.
Na Bukowym Berdzie, a dokładnie poniżej połoniny masowo rośnie krzewiasta forma jarzębiny. Jesienią dojrzałe owoce mienią się na czerwono, jak rubiny. Wygląda to bajecznie, zatem nie zapomnijcie zrobić tam fotek i dodać je na zdjecia.nocowanie.pl. Podpowiadamy również, że górskie odmiany jarzębiny spotkacie także na Rawkach, Rozsypańcu i Haliczu.
Masyw Bukowe Berdo to również raj dla miłośników ornitologii. Liczne czatownie ułatwiają zarówno obserwację zwierząt, jak i polowania dla myszołowów, orlików krzykliwych, orłów przednim i innym ptaków drapieżnych. Możecie tam również wypatrzeć puszczyka uralskiego, który jest gatunkiem reliktowym.
Co ciekawe, okolice Bukowego Berda jeszcze przed II wojną światową były wykorzystywane gospodarczo. Dopiero w późniejszym czasie odzyskały swój dziki charakter.
Bukowe Berdo podobnie jak Dwernik Kamień posiada miejsce z pamiątkową tablicą, na której przeczytamy fragment piosenki zespołu Stare Dobre Małżeństwo:
"Zaszumiały Cię powietrza
I wyszedłeś sam na szlak
Ten ostatni, ten najlepszy
Przyszedł Pan i dał Ci znak
Marianowi Hadło “Bacy” – Przyjaciele”
Tablica na jednej ze skalnych wychodni poświęcona jest Marianowi Hadło, wieloletniemu prezesowi Bieszczadzkiej Grupy GOPR.
Niestety na Bukowe Berdo, nie można wejść z czworonogiem, ale znamy miejsca w Bieszczadach, gdzie jest to możliwe. Sprawdź: Z psem w Bieszczady. Pomysły na wyjazd z czworonogiem.
Bukowe Berdo - Jak wejść?
Możliwości dojścia na najwyższy szczyt Bukowego Berda jest naprawdę dużo. Szlaki wzajemnie się mieszają, dzięki temu macie mnóstwo opcji wyznaczenia swojej indywidualnej trasy, w zależności od pogody, kondycji i oczekiwań.
Na Bukowe Berdo możecie dojść:
- żółtym szlakiem z miejscowości Muczne, który prowadzi na górę od jej północno-wschodniej strony. Spacer do pierwszej kulminacji - 1201 m zajmuje około 1,5 godziny, a na dojście na najwyższy wierzchołek o wysokości 1311 m (szlak niebieski) trzeba przeznaczyć jeszcze jedną godzinę.
- niebieskim szlakiem z małej wsi o nazwie Pszczelina-Widełki. Następnie trasa prowadzi prawie przez szczyt Krzemienia, a potem do Przełęczy Goprowskiej przy Tarnicy i kończy się w osadzie Wołosate. Czas wejścia na wierzchołek - 1311 m wynosi niecałe 4 godziny, a z Krzemienia zaledwie 20 minut.
- szlakiem z Ustrzyk Górnych, który początkowo oznaczony jest kolorem czerwonym i prowadzi do przełęczy pod Tarnicą. Następnie zmienia kolor na niebieski i zmierza w kierunku Krzemienia i najwyższego punktu szczytowego Bukowego Berda. Czasy przejścia tymi szlakami wynoszą mniej więcej 4 godziny.
- szlakiem niebieskim biegnącym z Wołosatego, prowadzącym przez Przełęcz pod Tarnicą, Przełęcz Goprowską i Krzemień. Czas przejścia w jedną stronę wynosi 3 godziny.
- czerwonym szlakiem z miejscowości Wołosate. Do przełęczy pomiędzy Tarnicą, a Krzemieniem spacer zajmuje prawie 4 godziny. Idąc tą trasą mijamy Połoninę Bukowską oraz Rozsypaniec, Halicz i Kopę Bukowską. Następnie należy zmienić szlak na niebieski i kierować się na Krzemień i Bukowe Berdo.
Muczne - żółty szlak na Bukowe Berdo
Powiadają, że Muczne leży na bieszczadzkim końcu świata. Wcale nas to nie dziwi, bo ta mała, podkarpacka mieścina liczy sobie zaledwie kilkudziesięciu mieszkańców, a i różnie bywa z dojazdem busów w jej okolice. Nie zmienia to jednak faktu, że to najlepsza baza wypadowa na Bukowe Berdo.
Opis szlaku
Szlak żółty z Mucznego na Bukowe Berdo jest najkrótszy, najprostszy i bardzo przyjemny. Prowadzi przez las i trawy i tylko w jednym miejscu ma bardziej strome podejście. Śmiało możemy go polecić dla rodzin z dziećmi. Przejdziecie go spokojnie w jeden dzień, zdobywając przy okazji cenne górskie doświadczenie w pięknych okolicznościach przyrody.
Wędrówkę warto rozpocząć w centrum wsi, po drugiej stronie Centrum Promocji Leśnictwa, gdzie można zostawić auto na parkingu. Idziemy wzdłuż zabudowań i skręcamy w prawo. Tuż przed wejściem na wyznaczoną trasę, kupujemy bilety do BdPN i ruszamy szlakiem żółtym.
Początkowo spokojnie wędrujemy szeroką, powoli wznoszącą się ścieżką przez las. Dopiero przy jego górnej granicy, mamy do pokonania ostrzejsze podejście, ale nie zajmuje ono dużo czasu. Po niedługim spacerze osiągamy pierwszą kulminację - Szołtynię. Tutaj kończy się trasa oznaczona kolorem żółtym, dlatego marsz należy kontynuować innym szlakiem, biegnącym z Pszczelin-Widełek. Szlak niebieski doprowadzi nas na grzbiet połoniny Dźwiniackiej. Wchodząc na nią od razu otwierają się przed nami wspaniałe widoki w stronę Połoniny Caryńskiej. Spacer po czterokilometrowej, niezwykle malowniczej połoninie to coś, co miłośnicy gór lubią najbardziej. Wielu uznaje ten obszar za cud natury, co również zachęca do wędrówek.
Mniej więcej w połowie grani Bukowego Berda ścieżka zmienia swój pierwotny przebieg. Szlak poprowadzono północnym stokiem, nieco poniżej grzbietu. Mijając tablicę bacy i piękny fragment prowadzący przez charakterystyczne skałki, dróżka po 500 metrach wraca na starą trasę.
Wycieczkę na Bukowe Berdo z Mucznego można podsumować krótko: to czysta przyjemność!
Żubry
Będąc w Mucznem grzechem byłoby pominięcie zagrody pokazowej Żubrów. To właśnie tam możecie na własne oczy zobaczyć jedyną na świecie grupę żubrów z linii białowiesko-kaukaskiej, która posiada domieszkę krwi odmiany, który już wyginęła.
To niejedyna atrakcja w tamtych rejonach. Sprawdźcie również: Bieszczady atrakcje, a na pewno wybierzcie coś ciekawego.
Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe
Uherce Mineralne, ul. Uherce Mineralne
Trasy rowerowe Uherce Mineralne 9
Prościej wejść niż zejść - spektakularne widoki z Bukowego Berda
Szlaki prowadzące na Bukowe Berdo nie są zbyt wymagające, ale prościej jest na niego wejść niż zejść. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta: kto wejdzie na szczyt Bukowego Berda, ten jak najdłużej chce tam pozostać. Przy dobrej pogodzie i odrobinie szczęścia, można tam obejrzeć piękne widoki, spektakl chmur, magiczny wschód albo zachód słońca, czy też wypatrzeć ciekawą roślinę, bądź zwierzę. Na grani Bukowego Berda, przepastne panoramy urzekają dzikością i potęgują uczucie wolności. Efekt WOW murowany!
Na Bukowym Berdzie możemy podziwiać spektakularne widoki na wszystkie strony świata! Bezkresne bieszczadzkie krajobrazy obejmują takie góry jak: Krzemień (1335 m n.p.m.), Halicz (1333 m n.p.m.), Tarnica (1346 m n.p.m.), Kopa Bukowska, Wołowy Garb, Szeroki Wierch, Rawki, Rozsypaniec, a także znaną wszystkim Połoninę Caryńską i Wetlińską oraz Dwernik-Kamień, Magurę Stuposiańską, Widełki, Kosowiec, czy Otryt. To widoki, które warto mieć przez oczami chociaż raz w życiu.
fot. jarekgrafik, Pixabay.com CC0
Na Bukowym Berdzie roztaczają się też wspaniałe panoramy, na tereny ukraińskie. Kto wytęży wzrok, ten zobaczy tam najwyższy w całych Bieszczadach Pikuj (1405 m n.p.m), czy też jego sąsiadkę Ostrą.
Dodatkową atrakcją są charakterystyczne dla tego miejsca wychodnie skalne.
Trzeba przyznać, że polskie góry są niezwykle urozmaicone i zachwycają o każdej porze roku. Dzikie Bieszczady, popularne Tatry, malownicze Pieniny, widowiskowe Beskidy, czy skromne Góry Świętokrzyskie. Kochamy wszystkie za piękne widoki, które wynagradzają trud wędrówki i choćbyśmy przyrzekali, że więcej do nich nie wrócimy – i tak wracamy.
Gdzie dalej?
Po wejściu na najwyższą kulminację można zejść tym samym szlakiem do Mucznego. Jeśli będziecie mieć jeszcze siły i czas na dalszy spacer, możecie wędrować, jeszcze hen, hen daleko, aż po Wołosate. Można też wybrać jeden z odcinków i nieco szybciej zakończyć wycieczkę. Świetnym uzupełnieniem wędrówki jest przejście np. przez Szeroki Wierch wraz z wejściem na Tarnicę lub Halicz.
Na Szeroki Wierch z Przełęczy pod Tarnicą - ostatni odcinek
Z Bukowego Berda można przejść przez przełęcz - pod szczytem Krzemienia i dalej drewnianymi schodami do Przełęczy Goprawskiej, gdzie przeplatają się szlaki na Halicz (1,30 godz.), Tarnicę (0,30 godz.) i Bukowe Berdo (1 godz.). Po prawej stronie zobaczycie wiatę, gdzie można odpocząć. Ostrzegamy też, że im bliżej Przełęczy Goprowskiej, tym tłoczniej.
fot. jarekgrafik, Pixabay.com CC0
Kolejne schody prowadzą na Przełęcz pod Tarnicą. Jeśli macie czas i siły podejdźcie również na najwyższy szczyt polskich Bieszczadów - Tarnicę, z tym, że miejcie na uwadze, że szlak ten zwykle jest bardzo zatłoczony. Z Przełęczy pod Tarnicą, również schodami dotrzecie na szczyt Tarniczki.
fot. jarekgrafik, Pixabay.com CC0
Przejście granią Szerokiego Wierchu jest szybkie, bardzo widokowe i przyjemne. Za nami zostaje Tarnica, Krzemień, Halicz, Rozsypaniec i ukraińskie szczyty. Po prawej stronie cały czas towarzyszy nam widok na Bukowe Berdo, a przed nami królują Połonina Wetlińska i Caryńska. Z Szerokiego Wierchu kierujemy się do Ustrzyk Górnych. Znaki pokazują, że dotrzemy tam za 1.5 godziny.
Szeroki Wierch to dość monotonna góra z czterema wierzchołkami i połoniną. Warto jednak ją zdobyć, aby jeszcze lepiej poznać Bieszczady i przy okazji ćwiczyć swoją kondycję. Dla żądnych dalszych wrażeń polecamy iść dalej, aż do połączenia z czerwonym szlakiem i wybrać kierunek na Kopę Bukowską, Halicz, czy Rozsypaniec.
Zapraszamy serdecznie na: aktualności Nocowanie.pl, gdzie mamy dla was mnóstwo inspiracji i porad przydatnych podczas planowania urlopu.
Bukowe Berdo - dobre rady
- Zadbajcie o kondycję - to podstawa każdej górskiej wycieczki.
- Dokładnie zaplanujcie trasę i wybierzcie szlaki dostosowane do Waszych możliwości.
- Sprawdzajcie aktualną pogodę, która szczególnie w górach lubi płatać figle i często zmienia się jak w kalejdoskopie.
- Planując wyprawę na Bukowe Berdo, warto możliwie jak najwcześniej rozpocząć wędrówkę. Dzięki temu możecie spokojnie rozłożyć siły, unikniecie tłumów, a w dodatku będziecie mieć więcej czasu na podziwianie natury. Jest to szczególnie istotne jesienią i zimą, kiedy szybko zapada zmrok.
- Tam zawsze wieje - pamiętajcie o tym, przy pakowaniu.
- Jeśli chcecie dostać się bez wysiłku i w krótkim czasie na połoninę, wybierzcie szlak z miejscowości Muczne.
Noclegi - Bieszczady
Chcecie szybko i sprawnie ruszyć na Bukowe Berdo, tak aby nie dojeżdżać zbyt długo na szlak wyjściowy? Zadbajcie z wyprzedzeniem o rezerwacje noclegów w wybranych lokalizacjach. Dzięki temu oszczędzicie nie tylko czas, ale i pieniądze na długie dojazdy.
W pobliżu Bukowego Berda znajdują się kwatery:
Muczne, Pszczeliny, czy Wołosate to bardzo dobre bazy wypadowe na Bukowe Berdo, ale jest jeden minus - ich baza noclegowa może okazać się niewystarczająca. W takiej sytuacji opłaci się wynająć nocleg w Ustrzykach Górnych, który oddalony jest 20 km od Mucznego. Rezerwując nocleg w Wetlinie bądź Cisnej, na dojazd atutem należy przeznaczyć około jednej godziny.
Warto również pamiętać, że w sezonie turystycznym pomiędzy poszczególnymi miejscowościami kursują busy, a ich przystanki zlokalizowane są w dogodnych, przyszlakowych lokalizacjach. Dzięki temu możecie rano podjechać na szlak, a potem nieśpiesznie wędrować, do wynajętego noclegu bądź odwrotnie.
Jeśli dojazd do Mucznego okaże się niemożliwy, wystartujcie na Bukowe Berdo z bardziej dostępnych miejscowości. Na Bieszczady noclegi, możecie przebierać w wyborze komfortowych i niedrogich noclegów. Nie zwlekajcie na ostatnią chwilę i zaplanujcie wycieczkę jeszcze dziś - Bieszczady czekają!
Co zabrać w Bieszczady na Bukowe Berdo
- Must have każdej górskiej wycieczki to odpowiedni ubiór i buty. Ubrania powinny być przede wszystkim wygodne, szybkoschnące i wiatroszczelne, a obuwie rozchodzone, z antypoślizgową podeszwą - najlepiej stricte przeznaczone do górskich wycieczek, bądź trekkingu. W górach warto mieć ze sobą kurtkę przeciwdeszczową, polar lub softshell, spodnie trekkingowe, odzież lub bieliznę termoaktywną, a także nakrycie głowy i rękawiczki.
- W plecaku nie może zabraknąć wody i jedzenia.
- Koniecznie zabierzcie ze sobą dokument tożsamości, gdyż trasy na Bukowe Berdo prowadzą strefą nadgraniczną i mogą zdarzyć się kontrole.
Wejdźcie również na: Co zabrać ze sobą w góry? aby dowiedzieć się co jeszcze może wam się przydać w górach w zależności od pory roku.
Komentarze (2)
Monia
