Atrakcyjne Podhale. Miejsca warte odwiedzenia
Podhale jest jednym z najbardziej popularnych regionów w Polsce. Turyści na Podhalu obecni są zawsze, przez cały rok. Piękne podhalańskie miejscowości, liczne szlaki górskie, wspaniałe krajobrazy oraz jedyne w swoim rodzaju zabytki – czy można sobie wymarzyć lepsze miejsce na udany urlop...?
Podhale to region kulturowy w południowej Polsce u północnego podnóża Tatr, w dorzeczu górnego Dunajca z wyłączeniem obszarów leżących na prawym brzegu Białki i prawym brzegu Dunajca, poniżej ujścia Białki. Zajmuje on środkową część Kotliny Podhala a na południu wkracza w Tatry. Północną granicę Podhala stanowią Gorce. W krajobrazie występują rozległe torfowiska i stożki napływowe.
Po pierwsze – Zakopane. A tam miejsca, które przesądziły o wyjątkowym klimacie miasta. To przede wszystkim zabytkowe drewniane wille, zaprojektowane przez Stanisława Witkiewicza, prekursora stylu zakopiańskiego w architekturze. Do najpiękniejszych należy Dom pod Jedlami, Willa Atma oraz willa na Harendzie, w której mieści muzeum Jana Kasprowicza. Warto również zobaczyć urokliwą kaplicę na Jaszczurówce oraz klimatyczną nekropolię na Pęksowym Brzyzku. To właśnie tam turyści odkrywają, dlaczego Zakopane stało się tak popularnym miejscem.
Skoro Podhale, to także Nowy Targ. Miasto stanowi bazę wypadową dla licznych szlaków spacerowych i to właśnie w tym miejscu znajduje się początek dwóch popularnych szlaków prowadzących na najwyższy szczyt Gorców -Turbacz. Dużą popularność wśród turystów zyskał także szlak samochodowy po Podhalu, prowadzący przez zabytki gotyckie lub posiadające elementy gotyckie w swojej architekturze.
Będąc w Nowym Targu, warto również odwiedzić Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego. Siedziba muzeum od 1995 roku mieści się w nowatorskim budynku ratusza. Pierwsza kolekcja muzealna powstała w tym mieście jeszcze przed I wojną światową, a jej pomysłodawcą był Czesław Pajerski. W zbiorach muzeum znajduje się przeszło 7000 eksponatów. Większość obiektów z działów: etnograficznego, artystyczno-historycznego czy przyrodniczego, ofiarowali sami mieszkańcy Nowego Targu. Co ciekawe, kiedyś w tym mieście wyrabiano tradycyjne góralskie kapelusze, a w muzeum można zobaczyć dawny warsztat kapelusznika.
Inną znaną podhalańską miejscowością jest Bukowina Tatrzańska. Będąc tam, koniecznie trzeba zobaczyć Dom Ludowy. W 1923 roku Franciszek Ćwiżewicz, kierownik miejscowej szkoły, oraz skupieni wokół niego górale bukowiańscy, zgodnie uznali, że niezbędne do rozwoju wsi jest wybudowanie placówki kulturalno-oświatowej. Ponieważ budowa przypadała na okres panującej na Podhalu wszechobecnej biedy, całe przedsięwzięcie było nie lada wyzwaniem. Wreszcie, dzięki wspólnej pracy okolicznych mieszkańców, w roku 1928 placówka zaczęła tętnić życiem. Do dzisiaj w Domu Ludowym odbywają się trzy duże imprezy cykliczne o zasięgu ogólnopolskim.
Następny punkt wycieczki po Podhalu – Chochołów. Przede wszystkim jest to miejsce, gdzie do tej pory można zwiedzać naturalny rezerwat drewnianej architektury. Co ciekawe, stara zabudowa wioski została uznana za zabytek klasy zero objęty patronatem UNESCO. Miejscowość w znacznej części zabudowana jest starymi chałupami w charakterystycznym stylu podhalańskim, wzniesionymi na przełomie XVIII i XIX wieku i wciąż zamieszkanymi.
W jednej z tych pięknych zabytkowych chałup mieści się Muzeum Powstania Chochołowskiego, oddział Muzeum Tatrzańskiego. Jest to miejsce upamiętniające zbrojne wystąpienie górali w 1848 roku przeciwko władzom austriackim. Jednak wnętrze zostało urządzone w taki sposób, by połączyć ważne dla regionu powstanie z ekspozycją etnograficzną, prezentującą życie góralskie w połowie XIX wieku.
Kolejny punkt na turystycznej mapie to prywatne Muzeum Agrokultury w Chochołowie. Zobaczymy tam ciekawą kolekcję pojazdów, narzędzi i maszyn rolniczych oraz sprzętów gospodarstwa domowego i warsztatami rzemieślniczymi z Podhala. Co ważne, wstęp do muzeum jest wolny.
Spacerując po Chochołowie warto odwiedzić także neogotycki kościół św. Jacka, który został wybudowany w latach 70. XIX wieku. Świątynię wzniesiono w miejscu starego drewnianego kościółka. Wewnątrz można podziwiać witrażowe okna oraz malowany na drewnie obraz Matki Boskiej, który wisiał jeszcze w starym kościółku. Ściany natomiast zdobią dzieła Walerego i Wojciecha Eljaszów Radzikowskich.
Przed kościołem stoi obelisk upamiętniający Powstanie Chochołowskie, a zaraz za nim rozpoczyna się oznakowany na żółto szlak rowerowy na Gubałówkę.
W Chochołowie mieści się również największy kompleks basenów termalnych w Polsce, gdzie powierzchnia lustra wody wynosi prawie 3 tysiące m². Znajdują się tam: 3 baseny zewnętrzne, 18 basenów wewnętrznych z wodami termalnymi i różnorodnymi atrakcjami, baseny dla dzieci z 3 zjeżdżalniami oraz SPA&Wellness. Baseny dostosowane są do różnych grup wiekowych i umiejętności gości.
Mocną stroną Podhala jest niezwykle malownicze położenie i przepiękne widoki, jakie stąd rozpościerają się na skaliste Tatry z Giewontem na czele i zalesione Gorce. Ponadto Podhale to świetna baza wypadowa w okoliczne góry - Gorce, Pieniny i Tatry oraz małe miejscowości z unikatowymi zabytkami.
Co warto zobaczyć na Podhalu?
Po pierwsze – Zakopane. A tam miejsca, które przesądziły o wyjątkowym klimacie miasta. To przede wszystkim zabytkowe drewniane wille, zaprojektowane przez Stanisława Witkiewicza, prekursora stylu zakopiańskiego w architekturze. Do najpiękniejszych należy Dom pod Jedlami, Willa Atma oraz willa na Harendzie, w której mieści muzeum Jana Kasprowicza. Warto również zobaczyć urokliwą kaplicę na Jaszczurówce oraz klimatyczną nekropolię na Pęksowym Brzyzku. To właśnie tam turyści odkrywają, dlaczego Zakopane stało się tak popularnym miejscem.
We współczesnym Zakopanem warto odwiedzić Krupówki. To jeden z najsłynniejszych polskich deptaków, przy którym koncentruje się życie miasta. Wzdłuż ulicy rozlokowały się sklepy z pamiątkami oraz karczmy i restauracje. Niedaleko znajduje się Wielka Krokiew, która dostarcza sportowych emocji związanych ze skokami narciarskimi kolejnemu pokoleniu kibiców.
Kolejne ciekawe miejsce to Biały Dunajec. W sezonie zimowym turyści będą mieli szansę zobaczyć Paradę Gazdowską – cykl imprez, podczas których odbywa się parada, a także wielki kulig góralskimi saniami. W sezonie letnim natomiast kuszącą atrakcją dla turystów lubiących regionalne klimaty będą Tatrzańskie Wici. Jest to cykl imprez odbywający się od lipca do września mający na celu promocję i popularyzację tatrzańskiej kultury. W czasie jego trwania okoliczne gminy prezentują przyjezdnym wszystko to, co najlepsze. W Białce Tatrzańskiej wybierany jest „Harnaś Roku”, w Siwej Polanie obchodzi się „Święto Lasu”, natomiast we wsi Dzianisz odbywają się „Wykopki”. W ramach cyklu na turystów przebywających w tym czasie w Białym Dunajcu czeka natomiast „Dzień Pstrąga”, podczas którego odbywają się zawody łowieckie oraz konkurs na najlepszą potrawę. Znacznie bardziej intrygujące będą wybory odbywające się następnego dnia. Widzowie w czasie trwania imprezy mogą kibicować dziewczynom z całego Podhala podczas rywalizacji o tytuł Nośwarniyjsyj Górlaecki. Uczestniczki w drodze po zwycięstwo muszą wykazać się umiejętnościami w zadaniach takich jak ścielenie łóżka, dojenie krowy, sznurowanie gorsetów, śpiew i taniec, a także biorąc udział w konkursie wiedzy o regionie. Imprezom towarzyszą liczne pokazy muzyki i tańców ludowych sprawiające, że turyści z łatwością zakochają się w tatrzańskiej kulturze.
Będąc w Nowym Targu, warto również odwiedzić Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego. Siedziba muzeum od 1995 roku mieści się w nowatorskim budynku ratusza. Pierwsza kolekcja muzealna powstała w tym mieście jeszcze przed I wojną światową, a jej pomysłodawcą był Czesław Pajerski. W zbiorach muzeum znajduje się przeszło 7000 eksponatów. Większość obiektów z działów: etnograficznego, artystyczno-historycznego czy przyrodniczego, ofiarowali sami mieszkańcy Nowego Targu. Co ciekawe, kiedyś w tym mieście wyrabiano tradycyjne góralskie kapelusze, a w muzeum można zobaczyć dawny warsztat kapelusznika.
Do popularniejszych zabytków Nowego Targu należy kościół św. Anny. Budynek powstał w XV wieku i jest zaliczany do tzw. kościołów podhalańskich – drewniany, w stylu gotyckim. Warto zwrócić uwagę na charakterystyczny układ: prezbiterium na planie kwadratu, prostokątna nawa i kwadratowa wieża. Początkowo kościół nie posiadał wieży, została ona dobudowana dopiero w XVIII wieku, podczas prac remontowych.
Inną znaną podhalańską miejscowością jest Bukowina Tatrzańska. Będąc tam, koniecznie trzeba zobaczyć Dom Ludowy. W 1923 roku Franciszek Ćwiżewicz, kierownik miejscowej szkoły, oraz skupieni wokół niego górale bukowiańscy, zgodnie uznali, że niezbędne do rozwoju wsi jest wybudowanie placówki kulturalno-oświatowej. Ponieważ budowa przypadała na okres panującej na Podhalu wszechobecnej biedy, całe przedsięwzięcie było nie lada wyzwaniem. Wreszcie, dzięki wspólnej pracy okolicznych mieszkańców, w roku 1928 placówka zaczęła tętnić życiem. Do dzisiaj w Domu Ludowym odbywają się trzy duże imprezy cykliczne o zasięgu ogólnopolskim.
Kolejną atrakcją, cenioną wśród turystów zarówno zimą, jak i latem, jest Aquapark Terma Bukowina. Poza 12 basenami, licznymi zjeżdżalniami oraz specjalną pływalnią dla najmłodszych, do dyspozycji turystów są także różnorodne sauny oraz SPA. Po całym dniu spędzonym na stokach narciarskich, wizyta w Aquaparku to idealne rozwiązanie.
W jednej z tych pięknych zabytkowych chałup mieści się Muzeum Powstania Chochołowskiego, oddział Muzeum Tatrzańskiego. Jest to miejsce upamiętniające zbrojne wystąpienie górali w 1848 roku przeciwko władzom austriackim. Jednak wnętrze zostało urządzone w taki sposób, by połączyć ważne dla regionu powstanie z ekspozycją etnograficzną, prezentującą życie góralskie w połowie XIX wieku.
Kolejny punkt na turystycznej mapie to prywatne Muzeum Agrokultury w Chochołowie. Zobaczymy tam ciekawą kolekcję pojazdów, narzędzi i maszyn rolniczych oraz sprzętów gospodarstwa domowego i warsztatami rzemieślniczymi z Podhala. Co ważne, wstęp do muzeum jest wolny.
Spacerując po Chochołowie warto odwiedzić także neogotycki kościół św. Jacka, który został wybudowany w latach 70. XIX wieku. Świątynię wzniesiono w miejscu starego drewnianego kościółka. Wewnątrz można podziwiać witrażowe okna oraz malowany na drewnie obraz Matki Boskiej, który wisiał jeszcze w starym kościółku. Ściany natomiast zdobią dzieła Walerego i Wojciecha Eljaszów Radzikowskich.
Przed kościołem stoi obelisk upamiętniający Powstanie Chochołowskie, a zaraz za nim rozpoczyna się oznakowany na żółto szlak rowerowy na Gubałówkę.
W Chochołowie mieści się również największy kompleks basenów termalnych w Polsce, gdzie powierzchnia lustra wody wynosi prawie 3 tysiące m². Znajdują się tam: 3 baseny zewnętrzne, 18 basenów wewnętrznych z wodami termalnymi i różnorodnymi atrakcjami, baseny dla dzieci z 3 zjeżdżalniami oraz SPA&Wellness. Baseny dostosowane są do różnych grup wiekowych i umiejętności gości.
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
