Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu to usytuowany poza miastem skansen (park etnograficzny) oraz znajdujący się w centrum miasta XIX-wieczny ratusz. Skansen zajmuje powierzchnię 60,5 ha pięknie położonego terenu nad rzeką Sierpienicą tuż przy jej ujściu do Skrwy. Na terenie parku zgromadzono ponad 80 obiektów architektury drewnianej z regionu Mazowsza Północno-Zachodniego. Ponadto zrekonstruowano dwór murowany; odtworzono budynki przydworskie, wyremontowano murowany budynek młyna wodnego. W skład ekspozycji wchodzi: 11 zagród chłopskich (budynki mieszkalne, stodoły, obory, spichlerza, chlewy), karczma, kuźnia, olejarnia, wiatrak, kaplica. Zagrody prezentują budownictwo ludowe z II połowy XIX w. oraz pierwszego ćwierćwiecza XX w. [wirtualny spacer : http://www.mwmskansen.pl/index.php?s=wirtualny_spacer ] Wnętrza budynków są wyposażone stosownie do ich funkcji i miejsca pochodzenia. Dają także obraz rozwarstwienia społeczno – ekonomicznego ludności wiejskiej, od lat międzywojennych do lat 50-tych XX w. Wygląd izb chłopskich związany jest z kalendarzem dorocznym prezentowanym w formie wystaw okolicznościowych: Boże Narodzenie na Mazowszu, Wielkanoc na Mazowszu i Rok Polski w tradycyjnych zajęciach codziennych.
Od kwietnia do czerwca udekorowane barwnymi palmami, kwiatami z bibuły, pająkami i pisankami zapraszają do wielkanocnego śniadania czy psikusów dyngusowych.
Od grudnia do lutego wieś żyje świętami Bożego Narodzenia. W izbach „rozsiadają” się snopy zbóż i choinki ozdobione ręcznie wykonanymi zabawkami, jabłkami i piernikami. Na gospodarzy czekają nakryte sianem i białym obrusem stoły lub ławy, zastawione wigilijnymi potrawami. Pozostałą część roku w izbach prezentowane są zajęcia codzienne: wyrób i wypiek chleba, wyrób twarogu, suszenie ziół, pranie i prasowanie bielizny, kiszenie ogórków i kapusty. Bielone wapnem i kryte strzechą chałupy otoczone warzywnikami, sadami i ogródkami kwiatowymi, miedze z pasącymi się zwierzętami, sprawiają wrażenie wsi wciąż tętniącej życiem. Tworzą naturalną scenerię dla pokazów tradycyjnych prac, zajęć codziennych i rzemiosła wiejskiego prezentowanych podczas imprez plenerowych. Imprezy organizowane są z myślą o gościach indywidualnie odwiedzających skansen jak i na zamówienie. Cykl imprez inauguruje Niedziela Palmowa w skansenie. Głównym punktem jest uroczysta msza święta połączona z poświeceniem palm i procesją. Ponadto zwiedzający mogą podziwiać palmy wielkanocne wykonane przez uczestników konkursu plastycznego „Tradycyjna palma wielkanocna” a także wybrać najładniejsze.
Od maja do końca września w każdą niedzielę i święto odbywają się imprezy plenerowe Niedziela w skansenie. Ożywają warsztaty twórców (kowala, tkaczki, hafciarki, rzeźbiarza, plecionkarza), przygrywa wiejska kapela, pali się ognisko. Ponadto w pierwszą niedzielę maja, czerwca, lipca, sierpnia i września organizujemy tzw. niedziele miesiąca poświęcone wybranym zagadnieniom. Gotowanie na polanie to impreza plenerowa adresowana do miłośników kuchni regionalnej. Jej celem jest popularyzowanie tradycji kulinarnych Mazowsza w samym regionie jak i wśród mieszkańców innych regionów Polski. Zlokalizowana jest na polanie i ma charakter biesiady. Dzień Dziecka w skansenie to piknik dla dzieci i rodziców. Celem imprezy jest zaprezentowanie podstawowych form aktywności dziecka wiejskiego z XIX/XX wieku: zabawy, nauki i pracy. Święto Miodobrania nawiązuje do tradycji pszczelarskich na Mazowszu. Stanowi kontynuację lipcowego podbierania miodu w pasiekach. Przybliża pracę pszczelarza oraz popularyzuje lecznicze właściwości miodu. Celem imprezy Żniwa w skansenie jest przybliżenie dawnych prac związanych ze zbiorem zbóż oraz zaprezentowanie tradycyjnych metod ich przetwarzania na produkty niezbędne w gospodarce chłopskiej. Impreza plenerowa Wykopki w skansenie prezentuje jesienne prace polowe, wykonywane na wsi w XIX i na początku XX wieku: zbiór ziemniaków motykami i za pomocą kopaczki konnej, gręplowanie wełny owczej i przędzenie wełny na kołowrotku, międlenie lnu, kiszenie kapusty w drewnianej beczce. Niedziele miesiąca wzbogacają występy i koncerty zespołów ludowych prezentujących folklor całej Polski.
Na terenie skansenu realizowane były zdjęcia do wielu programów edukacyjnych, krajoznawczych, rozrywkowych a także filmów, z których najbardziej znane to: „Szwadron”, „Ogniem i mieczem”, „Pan Tadeusz”, „Przeprowadzki”.
W XVIII – wiecznej karczmie – „Pohulance” mieści się sklepik z wyrobami sztuki i rękodzieła ludowego oraz część gastronomiczna serwująca potrawy kuchni regionalnej m.in.: wiejski chleb ze smalcem, kluski kartoflane z twarogiem, pierogi, żurek staropolski, zupa grzybowa na kwasie z kapusty, bigos.
Dojazd do skansenu jest możliwy od ul. Narutowicza oraz od strony trasy Warszawa – Toruń (ok. 3 km za Sierpcem w stronę Torunia).
Zapraszamy na stronę skansenu: www.mwmskansen.pl
