Stare Wierchy - leśna polana, schronisko PTTK i wspaniałe widoki
Stare Wierchy to nazwa jednego ze szczytów pasma górskiego Gorców. Wznoszą się na wysokość 971 m n.p.m. i oferują wspaniały widok na Tatry, szczyty Beskidu Wyspowego i Gorce. Nie jest to jednak szczyt górski w prawdziwym tego słowa znaczeniu, lecz rozległa górska polana, na której znajduje się jedno z najważniejszych skrzyżowań szlaków turystycznych w okolicy, a także znane i lubiane wśród turystów Schronisko PTTK na Starych Wierchach, który oferuje nie tylko noclegi, lecz także smaczną domową kuchnię - można się więc zatrzymać tu zarówno na ciepły posiłek, jak i znaleźć komfortowe zakwaterowanie na dłuższy pobyt.
Stare Wierchy na mapie Beskidów i Gorców. Gdzie się znajdują i co warto o nich wiedzieć?
Gorce to pasmo górskie położone w Beskidach Zachodnich. Jednym z najbardziej znanych i rozpoznawalnych wzniesień na ich terenie są Stare Wierchy. Jest to szczyt, który wznosi się na wysokość 971 m n.p.m. i pomimo swojej stosunkowo niewielkiej wysokości oferuje naprawdę przepiękne, zapierające dech w piersiach widoki. Stare Wierchy leżą w głównym grzbiecie Gorców, który odchodzi od szczytu Turbacz na zachód. Są zlokalizowane na obrzeżach Gorczańskiego Parku Narodowego, w enklawie parku.
fot. trondmyhre4 / Pixabay.com CC0
Okolice Starych Wierchów porastają głównie lasy świerkowe. Na ich szczycie znajduje się rozległa polana górska, na której dumnie stoi jedno z najbardziej znanych schronisk PTTK w tej części Beskidów - obiekt, który może poszczycić się długą, burzliwą i bardzo ciekawą historią.
Na szczycie Starych Wierchów przebiegają granice trzech miejscowości - Ponic, Obidowej i Poręby Wielkiej. Turyści, którzy mieli okazję gościć już na Starych Wierchach, doskonale zdają sobie sprawę z tego, że na ich szczycie próżno szukać miejsca, które mogłoby być uznane za najwyższy punkt. Na środku polany znajduje się, co prawda kulminacja, która stanowi jednak niewybitne wypiętrzenie. Ma za to znaczenie topograficzne - w tym właśnie miejscu znajduje się zwornik, czyli punkt, w którym grzbiet Turbacza rozgałęzia się na dwie części. Są to grzbiet północno-zachodni, który prowadzi do Rabki-Zdroju i grzbiet południowo-zachodni biegnący do Przełęczy Sieniawskiej.
Stare Wierchy od wieków stanowiły istotny punkt na mapie okolicy. Pierwsze historyczne wzmianki o nim pochodzą jeszcze z czasów średniowiecza, a konkretnie z roku 1255. W dokumentach z tamtych czasów można znaleźć informacje o starej drodze kołowej, która prowadziła ze Szczyrzyca i Mszany Dolnej, przez Porębę Wielką, Obidową i Klikuszową do Nowego Targu. Był to fragment tzw. Drogi Królewskiej wiodącej z Krakowa na Węgry.
Podróżni mogli zatrzymać się na postój właśnie na Starych Wierchach, gdzie czekała na nich karczma. Podobno z jej usług korzystali nie tylko kupcy, lecz również miejscowi rozbójnicy, budzący postrach wśród miejscowych i ukrywający się przed sprawiedliwością w gęstych lasach i górskich kryjówkach na terenie Gorców.
Odkryj: Łopień. Najkrótszy szlak z Przełęczy Rydza Śmigłego i widoki ze szczytu
Walory turystyczne Starych Wierchów. Dlaczego warto wybrać się w te okolice?
Polana na Starych Wierchach jeszcze do 2008 r. była użytkowana w celach rolniczych. Obecnie pełni głównie funkcję turystyczną. Gości w okolice Starych Wierchów przyciągają przede wszystkim piękne widoki - z polany można podziwiać wyjątkową panoramę Tatr i Beskid Wyspowy w całej okazałości. Z tego miejsca dobrze widoczna jest także Babia Góra. Po nacieszeniu się tymi niesamowitymi widokami można natomiast zatrzymać się na odpoczynek w prężnie działającym schronisku turystycznym znajdującym się w samym sercu leśnej polany. Na polanie krzyżuje się także kilka ważnych szlaków turystycznych, które pozwalają ze Starych Wierchów dotrzeć także w inne, równie atrakcyjne miejsca, w które zdecydowanie obfitują Gorce i Beskidy.
fot. trondmyhre4 / AdobeStock CC0
Stare Wierchy są jednym z popularniejszych szczytów pasma górskiego Gorców. Zainteresowanie nimi ze strony turystów wynika wprost z ich świetnej dostępności. Na wycieczkę na Stare Wierchy może pozwolić sobie praktycznie każdy, kto tylko wykaże chęć jej zorganizowania. Na znajdującą się na szczycie Starych Wierchów polanę prowadzi kilka dobrze oznaczonych szlaków turystycznych, na które można wejść w różnych miejscowościach w regionie. Na Stare Wierchy możemy więc wybrać się zarówno z najbliżej położonej Obidowej, jak i z bardziej oddalonych miejscowości - np. z Rabki-Zdroju czy Nowego Targu. Chętnie wybieranym punktem startowym wycieczki na Stare Wierchy jest także miejscowość Poręba Górna.
fot. cocoparisienne / Pixabay.com
Jako że na polanie znajduje się ważny węzeł szlaków turystycznych, wizytę na Starych Wierchach można z powodzeniem połączyć z wycieczką w inne miejsca w regionie. Stare Wierchy stanowią świetną bazę wypadową m in. na Turbacz, Maciejową i inne szczyty znajdujące się w okolicy. Wybierając się na Stare Wierchy najkrótszym szlakiem z Obidowej, turyści bardzo często przedłużają wycieczkę, aby spędzić w górach jeszcze więcej czasu.
Stare Wierchy szczególnie warto odwiedzić w sezonie wiosennym - to właśnie wtedy na pięknej leśnej polanie rozkwitają krokusy. Stare Wierchy są jednym z tych unikalnych miejsc w Gorcach, w których można podziwiać równie widowiskowe kwieciste dywany, co w Tatrach. Sam szlak na Stare Wierchy prowadzi przez świerkowe lasy i polany, które latem są z kolei pełne borówek.
Sprawdź: Gdzie na kwitnące krokusy?
Wreszcie, Stare Wierchy cieszą się zainteresowaniem nie tylko pasjonatów turystyki pieszej. W okolicy nie brakuje bowiem także tras rowerowych, konnych oraz narciarskich, które przyciągają do siebie liczne rzesze miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. W sezonie zimowym dogodne nachylenie stoków polany Stare Wierchy stwarza natomiast doskonałe warunki do uprawiania narciarstwa zjazdowego, a w bezpośrednim sąsiedztwie schroniska czynny jest wyciąg, którego obecność przyciąga do siebie miłośników narciarstwa biegowego.
Szlaki turystyczne na Stare Wierchy. Jakie trasy prowadzą na polanę i do schroniska?
Na Stare Wierchy prowadzą liczne szlaki stwarzające świetne warunki dla miłośników turystyki pieszej, konnej i rowerowej. Mnogość dostępnych do wyboru opcji pozwala na dostosowanie długości szlaku i czasu jego przejścia do potrzeb każdego turysty. Najkrótszy i najłatwiejszy szlak na Stare Wierchy zaczyna się w niewielkiej miejscowości Obidowa. To szlak zielony, którego czas przejścia wynosi ok. 45 min. Czytając opis szlaku, można stwierdzić, że jest to mało wymagająca trasa, z której pokonaniem poradzi sobie każdy turysta, w tym także dzieci i osoby starsze - brak na niej dużego przewyższenia czy trudniejszych odcinków. Na Stare Wierchy możemy dostać się dłuższym zielonym szlakiem z Obidowej przez Jaworzynę. Jest to jednak dłuższy wariant, na którego pokonanie należy poświęcić już ok. 1:30 h.
fot. Ola i Eryk / AdobeStock CC0
Kolejną propozycją trasy jest szlak czerwony z Rabki-Zdroju. Jest to fragment Głównego Szlaku Beskidzkiego, który prowadzi przez Maciejową i Bardo. Trasa jest już dużo dłuższa, a czas przejścia w tym przypadku wynosi ok. 2:50 h. Do wyboru mamy także żółty szlak z Rabki-Zaryte, który prowadzi przez Olszówkę i Jasionów. To zdecydowanie najdłuższy wariant pozwalający na wejście na Stare Wierchy - czas przejścia wynosi w tym przypadku ok. 4 h. Trasa jest jednak bardzo widokowa i przez to atrakcyjna turystycznie, przez co warto ją wybrać szczególnie, jeśli chcemy praktycznie cały dzień spędzić w górach i przy okazji nacieszyć się pięknem gorczańskich krajobrazów.
Przeczytaj: Na końcu drogi. Wyjątkowa propozycja z Rabki-Zdroju
Nieco krótszym wariantem szlaku na Stare Wierchy jest trasa z Koninek, która wiedzie przez Tobołów, Obidowiec i Groniki. Czas przejścia zielonym szlakiem wynosi ok. 2:20 h. Na Stare Wierchy możemy wejść także z samego Turbacza. Jest to najwyższy szczyt Gorców, który wznosi się na wysokość 1310 m n.p.m. i jest zaliczany do Korony Gór Polski. Z Turbacza na Stare Wierchy zaprowadzi nas szlak czerwony biegnący przez Obidowiec i Groniki. Czas przejścia tej trasy wynosi ok. 1:50 h.
Doskonały punkt wypadowy na Stare Wierchy to także Nowy Targ, a konkretnie jedna z jego dzielnic Kowaniec. Z tego miejsca zielony szlak przez Obidową zaprowadzi nas na polanę i do Schroniska na Starych Wierchach w ok. 2:30 h. I to właściwie wszystkie, najczęściej wybierane przez turystów szlaki prowadzące na Stare Wierchy.
Mnogość opcji do wyboru, ich różna długość i zróżnicowany czas przejścia sprawia, że wyprawę na Stare Wierchy bez większego problemu można dostosować do osobistych preferencji każdego turysty. Nic nie stoi także na przeszkodzie, aby powracać w to miejsce, za każdym razem wybierając inną trasę i dzięki temu poznać nie tylko same Stare Wierchy, lecz także ich malownicze okolice.
fot. Ola i Eryk / AdobeStock CC0
Noclegi w okolicy Starych Wierchow. W jakich miejscowościach szukać zakwaterowania?
Gorce i Beskidy zdecydowanie obfitują w atrakcyjne pod względem turystycznym miejscowości wypoczynkowe. Na ich terenie funkcjonuje rozbudowana i zróżnicowana baza noclegowa, z której szczegółową ofertą oraz dostępnością w wybranym terminie można bez problemu zapoznać się przez internet. Turystom, którzy planują wybrać się na Stare Wierchy, szczególnie polecamy noclegi w miejscowościach, z których można dostać się na szczyt jednym ze znakowanych szlaków turystycznych.
Jeśli zależy nam na szybkim i bezproblemowym dotarciu na Stare Wierchy, wybierzmy noclegi w Obidowej. To niewielka, ale bardzo atrakcyjnie położona wieś w dolinie potoku Lepietnica. Jest to także najwyżej położona miejscowość w gminie Nowy Targ i zarazem jedna z najwyżej położonych miejscowości w całych Gorcach.
Część zabudowana znajduje się na wysokości 710-850 m n.p.m., z kolei należące do wsi pola i łąki są położone na wysokości 950 m n.p.m. Jednym z walorów turystycznych Obiadowej są leśne polany. Na turystów czekają tu domki letniskowe, gospodarstwa agroturystyczne, a także pokoje gościnne. Z Obidowej w zaledwie 45 min. dojdziemy na Stare Wierchy.
Kolejną miejscowością, w której można znaleźć zakwaterowanie w okolicach Starych Wierchów, jest Rabka-Zdrój. To miejscowość o typowo turystycznym charakterze, która słynie przede wszystkim ze znajdującego się na jej terenie uzdrowiska, parku rozrywki Rabkoland oraz mnogości atrakcji dla turystów w każdym wieku. To także świetna baza wypadowa w Gorce - z Rabki-Zdroju dostaniemy się nie tylko na Stare Wierchy, lecz także wejdziemy na Luboń Wielki, Turbacz, Maciejową i do wielu innych miejsc w regionie. Dostępne w miejscowości Rabka-Zdrój noclegi to m. in. pokoje do wynajęcia, domki letniskowe, apartamenty oraz czynne przez cały rok gospodarstwa agroturystyczne.
Trzecią miejscowością w regionie, która świetnie sprawdzi się jako baza wypadowa zarówno w Gorce, jak i na same Stare Wierchy, jest Nowy Targ. Miasto leży w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej, u samych stóp Gorców, w widłach Czarnego i Białego Dunajca. Jeśli chodzi o noclegi Nowy Targ ma zdecydowanie najwięcej do zaoferowania. Na turystów czekają tu domki letniskowe, apartamenty, kwatery i pokoje do wynajęcia i wiele innych obiektów noclegowych. Ze względu na swoje korzystne położenie, Nowy Targ jest uznawany za jedną z lepszych baz wypadowych w Gorce, Pieniny i Beskidy.
Schronisko PTTK na Starych Wierchach
Turyści, którzy preferują wypoczywać w prawdziwie górskich klimatach, na nocleg mogą zatrzymać się także w Schronisku PTTK na Starych Wierchach. Jest to bardzo klimatyczny obiekt, z długą i burzliwą historią, w którym na gości czeka 35 miejsc noclegowych i smaczna domowa kuchnia. W pobliżu schroniska znajduje się pole namiotowe, istnieje więc także możliwość rozbicia namiotu w lecie, palenia ogniska i spędzenia czasu na świeżym powietrzu.
Schronisko PTTK na Starych Wierchach nosi imię Czesława Trybowskiego, działacza turystycznego i inicjatora odbudowy schroniska po II wojnie światowej. Jest to miejsce świetnie znane i doceniane przez turystów, którzy kochają Gorce i chętnie odkrywają kolejne ich zakątki. Na terenie schroniska regularnie odbywają się imprezy turystyczne - rajdy, wycieczki, ogniska. Jest to także miejsce spotkań miłośników narciarstwa biegowego, a także jeden z przystanków turystów pokonujących Główny Szlak Beskidzki, którego fragment biegnie przez Stare Wierchy w stronę Turbacza.
Do Schroniska na Starych Wierchach prowadzą liczne szlaki m. in. z Rabki Zdroju, Olszówki, Nowego Targu i Obidowej. Obiekt znajduje się na rozległej polanie położonej w zachodniej części Gorców i malowniczo otoczonej świerkowymi lasami. Roztacza się stąd wspaniały widok - z tego miejsca można dostrzec malowniczą panoramę Tatr w całej niemal rozciągłości, dobrze widoczne są także niektóre szczyty Gorców, można także podziwiać panoramę Beskidu Wyspowego.
fot. czupta / zdjecia.nocowanie.pl
Burzliwe dzieje Schroniska PTTK na Starych Wierchach
Schronisko PTTK na Starych Wierchach powstało z inicjatywy rabczańskiego oddziału PTTK, który wcześniej ukończył budowę schroniska na Luboniu Wielkim. Kolejny obiekt tego typu w Gorcach miał powstać na polanie Stare Wierchy nie bez powodu. Było to bowiem miejsce, w którym już wtedy krzyżowały się szlaki z praktycznie wszystkich stron świata. W 1932 r. powstał tu drewniany, parterowy dom w stylu góralskim. W jego wnętrzu mieściła się kuchnia, jadalnia, 11 łóżek i 12 sienników dla gości.
Wybuch II wojny światowej w 1939 r. odmienił losy schroniska. Na samym początku wojny pojawili się tu Niemcy, a wkrótce żołnierze Wermachtu zdewastowali budynek. Schronisko przestało więc pełnić swoją funkcję turystyczną - zamiast tego, schronienie znajdowali tu uchodźcy, a także polscy żołnierze i partyzanci, którzy przez Stare Wierchy przedostawali się na Węgry. Ze względu na swoją lokalizację, obiekt był świetną bazą wypadową dla ruchu partyzanckiego i różnych akcji dywersyjnych prowadzonych w rejonie szosy zakopiańskiej, linii kolejowej Chabówka-Zakopane i Rabce-Zdroju. W schronisku mieścił się także punkt sanitarny zorganizowany przez dr Jana Hosera.
Na początku 1945 r. Niemcy zaczęli likwidację partyzantów stacjonujących na terenie Gorców i Starych Wierchów. W okolicy stacjonował kilkudziesięcioosobowy oddział AK i oddział AL. W wyniku strzelaniny partyzanci przedarli się na Turbacz, lecz pierwsze schronisko na Starych Wierchach zostało przez Niemców podpalone i przez długi czas stało opustoszałe. Jego sytuacja odmieniła się w 1971 r., kiedy podjęto decyzję o odbudowie. Nowe schronisko zostało oddane do użytkowania w 1974 r.
Zajrzyj na: Kultowe schroniska górskie w Polsce. Gdzie się wybrać?
W kolejnych latach dokonywano kolejnych remontów, przebudów i modernizacji, dzięki którym obiekt zyskał swój obecny kształt i standard. W 2005 r. tuż obok schroniska umieszczona została drewniana kapliczka Chrystusa Dobrego Pasterza. Obecnie obiekt oferuje 35 miejsc noclegowych i smaczną domową kuchnię, z której słynie na całą okolicę. Jest to więc miejsce, w którym zdecydowanie warto zawitać podczas pobytu w malowniczych Gorcach.
Sprawdź atrakcje w Gorcach i okolicy:
Komentarze
