Co to jest lapidarium?
Lapidarium nazywamy zbiór kamieni, nagrobków, posągów lub fragmentów budowli o charakterze muzealnym. Zarówno lapidarium niemieckie, jak i lapidarium żydowskie są zbiorami nagrobków pozostałych po zlikwidowanych po II wojnie światowej cmentarzach niemieckich i żydowskich.
Lapidarium Niemieckie
Zostało otwarte 3 września 2000 roku. Znalazły w nim swoje miejsce nagrobki ze zlikwidowanych cmentarzy niemieckich, które znajdowały się niegdyś w Kołobrzegu pomiędzy ulicami Grochowską a Koszalińska czy przy ulicy Wiosennej. Odrestaurowane i zabezpieczone przed niszczącym działaniem czynników zewnętrznych płyty nagrobne zostaną ulokowane przy ul. Arciszewskiego. W lapidarium znajdzie się również tablica opatrzona inskrypcją głoszącą w języku polskim i niemieckim: Pamięci niemieckich mieszkańców Kołobrzegu pochowanych na dawnych cmentarzach. W tym miejscu znajdował się Centralny Cmentarz Komunalny założony 23.IX.1881 roku. Poważnie zniszczony w czasie działań wojennych w 1945 roku i ostatecznie zlikwidowany w 1970 roku. Otwarcie lapidarium poprzedzi msza ekumeniczna.
Lapidarium żydowskie
Znalazły się w nim macewy, ustawione na planie gwiazdy Dawida, które ocalały z 2 żydowskich cmentarz znajdujących się w Kołobrzegu przed II wojną światową u zbiegu obecnych ulic Zdrojowej oraz Mickiewicza oraz przy ulicy Koszalińskiej. Obydwa cmentarze uległy znacznej dewastacji podczas nocy kryształowej 9/10 listopada 1938 roku. Inskrypcja na tablicy pamiątkowej została sporządzona z języku polskim, angielskim i hebrajskim: W tym miejscu w latach 1812-1938 znajdował się cmentarz żydowski, zniszczony podczas II wojny światowej przez Niemców. Pamięci społeczności żydowskiej Kołobrzegu wywiezionej w 1940 roku i zamordowanej przez hitlerowców w dniu 28.X.1942 roku w obozie zagłady w Bełżcu.
Mieszkańcy miasta - Społeczność żydowska mieszkająca w Kołobrzegu w latach 1812-1940 wniosła wielki wkład w przekształcenie Miasta w znane nadmorskie uzdrowisko i kurort. Szczególne zasługi dla rozwoju miasta i balneologii wnieśli żydowscy lekarze: dr Moses Beherend (1869), dr Feliks Beherend (1853-1917), dr Walter Beherend, dr Eberhard Margulies, dr Herman Emanuel Hirschfeld (1825-1885), dr Magnus Hirschfeld (1868-1935) i wielu innych.
Po otwarciu lapidarium członkowie szczecińskiej gminy żydowskiej odmówili kadisz- modlitwę za zmarłych.
Źródło:
Oficjalny Serwis Internetowy Miasta Kołobrzeg
